สำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ (องค์การมหาชน) หรือ BEDO (เบโด้) นำโดยนายสุวีร์ งานดี รองผู้อำนวยการสำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ พร้อมคณะผู้บริหารและเจ้าหน้าที่ ลงพื้นที่จังหวัดน่าน เพื่อติดตามความก้าวหน้าของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนจังหวัดน่าน ที่เป็นเครือข่ายสมาชิกและเบโด้ให้การส่งเสริมด้าน “พัฒนาผลิตภัณฑ์ สนับสนุนการท่องเที่ยวชีวภาพ” ขับเคลื่อนเศรษฐกิจจากความหลากหลายทางชีวภาพ ภายใต้แนวคิด BEDO – BCG ส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชน สร้างรายได้ ใช้ประโยชน์จากทรัพยากรชีวภาพในจังหวัดน่าน ส่งมอบองค์ความรู้การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืนให้แก่ชุมชน
นายสุวีร์ งานดี รองผู้อำนวยการสำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ หรือ เบโด้ (BEDO) สังกัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม กล่าวว่า จังหวัดน่าน มีทรัพยากรชีวภาพที่หลากหลาย ระบบนิเวศธรรมชาติที่ยังอุดมสมบูรณ์ เบโด้ได้เข้ามาส่งเสริมวิสาหกิจชุมชนที่น่าน อย่าง “วิสาหกิจชุมชนชีววิถี บ้านน้ำเกี๋ยน” ซึ่งจัดตั้งขึ้นโดยคนในชุมชนร่วมมือกันทำผลิตภัณฑ์ที่ปลอดสารเคมีเพื่อใช้ในครัวเรือน พร้อมทั้งยังเอื้อประโยชน์ด้านการลดรายจ่ายด้วยการทำผลิตภัณฑ์ที่ได้จากทรัพยากรในท้องถิ่นปลอดสารเคมี นำไปสู่การพัฒนาผลิตภัณฑ์ออกสู่ตลาด เพื่อสร้างรายได้ให้แก่ วิสาหกิจชุมชนชีววิถี บ้านน้ำเกี๋ยน มาตลอดระยะเวลา 14 ปี
ทั้งนี้ได้เล็งเห็นศักยภาพของชุมชนด้านการพัฒนาผลิตภัณฑ์ที่หลากหลายชนิด อาทิ แชมพู สบู่ ครีมทาผิว ที่ใช้วัตถุดิบที่ได้จากทรัพยากร เช่น ใบหมี่ ดอกอัญชัน มะเฟือง มะกรูด มะขาม ขมิ้นชัน เป็นต้น และได้เข้ามาส่งเสริมวิสาหกิจชุมชนชีววิถี บ้านน้ำเกี๋ยน ตั้งแต่ต้นน้ำจนถึงปลายน้ำ ทั้งเรื่องการให้องค์ความรู้ การออกแบบบรรจุภัณฑ์ รวมถึงนำนักวิชาการผู้เชี่ยวชาญต่างๆ เข้ามาวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้ได้คุณภาพ เพื่อนำส่งต่อกลุ่มผู้บริโภค สร้างความเข้มแข็งและสร้างเศรษฐกิจภายในชุมชนอย่างยั่งยืน ซึ่งกลุ่มวิสาหกิจชุมชนชีววิถี บ้านน้ำเกี๋ยน มีความก้าวหน้าในระดับด้านผลิตภัณฑ์ได้รับรางวัลมาตรฐานสินค้ามากมาย และมีความต้องการด้านงานวิจัยเพื่อรองรับผลิตภัณฑ์ รวมทั้งการตลาดทั้งในและต่างประเทศ ซึ่งเบโด้จะได้การสนับสนุนร่วมกันต่อไป
จากนั้นได้เยี่ยมชมความก้าวหน้าที่ “วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแปรรูปมะไฟจีนบ้านกอก” ต.ท่าน้าว อ.ภูเพียง จ.น่าน ซึ่งเบโด้ได้เข้ามาสร้างเครือข่ายความร่วมมือกับหน่วยงานท้องถิ่นองค์กรบริหารส่วนตำบล ร่วมมือกลุ่มนักวิชาการ และมหาวิทยาลัยราชมงคลล้านนา น่าน เพื่อยกระดับเศรษฐกิจในชุมชนให้พึ่งพาตนเองและสร้างความยั่งยืน โดยใช้ประโยชน์จากฐานทรัพยากรชีวภาพที่ชุมชนมีอยู่ให้เกิดประโยชน์สูงสุดอย่าง “มะไฟจีน” ถือได้ว่าเป็นพืชเอกลักษณ์และกลายเป็นพืชเศรษฐกิจสร้างรายได้เข้าชุมชนในจังหวัดน่าน โดยเฉพาะกลุ่มนักท่องเที่ยวที่ได้ลองชิมรสชาดของมะไฟจีนแล้วมักจะเลือกซื้อผลิตภัณฑ์มะไฟจีนแปรรูปไปเป็นของฝากอีกด้วย “มะไฟจีน” นอกจากแปรรูปผลิตภัณฑ์ที่สร้างมูลค่าให้แก่ชุมชนแล้ว ยังนำเมล็ดมาสกัดน้ำมันหอมระเหย และใช้เป็นส่วนผสมในผลิตภัณฑ์เจลอาบน้ำ ซึ่งเป็นการดำเนินงานตามแนวทางการพัฒนาอย่างยั่งยืนจากการนำมะไฟจีนมาใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุดในทุกมิติ
ทั้งการสร้างรายได้ในชุมชน อนุรักษ์สิ่งแวดล้อม และนำคุณค่าจากทรัพยากรชีวภาพยกระดับคุณภาพชีวิตและสร้างสังคมที่ดีให้แก่ผู้คนในชุมชน และให้การการส่งเสริมจัดตั้ง “ธนาคารความหลากหลายทางชีวภาพระดับชุมชน” (Community BioBank) เพื่อเก็บรวบรวมข้อมูลศึกษาการ เจริญเติบโตและคัดแยกความแตกต่างของมะไฟจีน เพื่อประโยชน์ในการจัดเก็บข้อมูลและพัฒนาวิจัยเมล็ดพันธุ์มะไฟจีนให้ได้คุณภาพ ช่วยวิสาหกิจชุมชนควบคุมคุณภาพของเมล็ดพันธุ์มะไฟจีนให้คงอยู่ และนำไปสู่การผลิตสินค้าให้ได้คุณภาพสูงสุด
ขณะที่ “วิสาหกิจชุมชนเกษตรอินทรีย์พอเพียงร่วมใจสันติสุข” อ.สันติสุข จ.น่าน เบโด้ได้ดำเนินงานขับเคลื่อนเศรษฐกิจสร้างความยั่งยืนให้แก่คนในชุมชน ที่เห็นโอกาสในการยกระดับ พัฒนาต่อยอด การใช้ประโยชน์จากฐานทรัพยากรชีวภาพ เพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตความเป็นอยู่ของคนในชุมชนภายใต้แนวคิด BEDO – BCG ส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชน โดยตั้งเป้าหมายในการพัฒนาระบบการทำเกษตรอินทรีย์ให้ยั่งยืนทั้งในแง่คุณภาพชีวิตของเกษตรกรและสิ่งแวดล้อม ซึ่งกระบวนการดังกล่าวล้วนต้องอาศัยความรู้ความพยายามอย่างต่อเนื่อง เริ่มตั้งแต่ให้การส่งเสริมด้านองค์ความรู้แก่ศูนย์การเรียนรู้การทำเกษตรอินทรีย์ เพื่อให้ได้พืชผักผลผลิตที่ปลอดสารเคมี และมุ่งเน้นพัฒนาด้านการเพาะปลูกสินค้าเกษตรอินทรีย์ให้มีคุณภาพ รวมถึงการหาตลาดรองรับสินค้าเกษตรอินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพ ซึ่งเป็นปัจจัยที่ทำให้การพัฒนาเกษตรอินทรีย์นั้นยั่งยืน
รวมถึงการสนับสนุนด้านการท่องเที่ยวชีวภาพให้นักท่องเที่ยวได้มีโอกาสได้สัมผัสวิถีชุมชนที่สามารถพึ่งพาตนเอง และขับเคลื่อนเศรษฐกิจจากฐานทรัพยากรชีวภาพในชุมชน สร้างโอกาสในเชิงเศรษฐกิจให้แก่ผู้คน ซึ่งเบโด้ได้สนับสนุนให้เครื่องมือสร้างโอกาสให้แก่ชุมชน ค้นพบความสามรถและดึงศักยภาพที่ชุมชนมีออกมาใช้ ส่งมอบคุณค่าที่ได้จากทรัพยากรในท้องถิ่นส่งต่อเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพออกสู่กลุ่มผู้บริโภคในจังหวัดน่าน และกลุ่มนักท่องเที่ยวจนผลิตภัณฑ์ที่ได้จากชุมชนกลายเป็นสินค้าขึ้นชื่อและได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก รวมทั้งการท่องเที่ยวเชิงชีวภาพที่เบโด้ให้การสนับสนุนนั้น นับว่าเป็นช่องทางที่สร้างรายได้เข้าถึงชุมชนอย่างแท้จริงและยกระดับคุณภาพชีวิตวิถีชุมชนอย่างยั่งยืน
