กรมชลประทาน เดินหน้าแก้ปัญหาภัยแล้งพื้นที่อีสาน สร้างอ่างเก็บน้ำ “ห้วยคุกหมี” จ.อุดรธานี หวังเก็บกักน้ำ 2.06 ล้าน ลบ.ม. หลังศึกษาผลกระทบสิ่งแวดล้อมพบว่ามีความเหมาะสม คาดใช้เวลาก่อสร้าง 3 ปี แก้ปัญหาแหล่งน้ำในพื้นที่กว่า 2,174 ไร่ พร้อมดันเป็นแหล่งท่องเที่ยวแห่งใหม่ อัพเกรดคุณภาพชีวิตประชาชน
นายเฉลิมเกียรติ คงวิเชียรวัฒน์ รองอธิบดีกรมชลประทาน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เปิดเผยว่า ผลการศึกษาประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อมอ่างเก็บน้ำห้วยคุกหมี อันเนื่องมาจากพระราชดำริ จ.อุดรธานี พบว่า มีความเหมาะสมที่จะพัฒนาเป็นโครงการประเภทอ่างเก็บน้ำ ความจุ 2.06 ล้านลูกบาศก์เมตร โดยการก่อสร้างเขื่อนดินปิดกั้น ห้วยคุกหมี กว้าง 6 เมตร ยาวประมาณ 585 เมตร โดยส่วนที่สูงที่สุดประมาณ 12.50 เมตร เมื่อดำเนินการเสร็จแล้ว คาดว่าจะมีน้ำไหลผ่านลงอ่างเก็บน้ำเฉลี่ยรายปี 2.58 ล้านลูกบาศก์เมตร สามารถเก็บกักน้ำเพื่อการอุปโภคบริโภค และช่วยเหลือพื้นที่เพาะปลูก ประมาณ 2,174 ไร่ คาดว่าจะใช้ระยะเวลาในการก่อสร้างประมาณ 3 ปี
โครงการอ่างเก็บน้ำห้วยคุณหมี เป็นโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งแต่ปี 2547 เมื่อครั้งเสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยี่ยมราษฎร หมู่ 13 บ้านสุมณฑา ตำบลผาสุก อำเภอวังสามหมอ จังหวัดอุดรธานี โดยผู้ช่วยเลขาธิการสำนักพระราชวังฝ่ายกิจกรรมพิเศษ ได้กราบบังคมทูลรายงานให้ทรงทราบถึงปัญหา การขาดแคลนน้ำของราษฎรในพื้นที่ ซึ่งเป็นปัญหาหลักที่สำคัญเพราะไม่มีแหล่งน้ำต้นทุนสำหรับการอุปโภค บริโภค การเพาะปลูก และการเลี้ยงสัตว์
สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ได้พระราชทานพระราชดำริ ให้กรมชลประทานพิจารณาช่วยเหลือ โดยการก่อสร้างอ่างเก็บห้วยคุกหมีพร้อมระบบส่งน้ำ ซึ่งจะสามารถเก็บกักน้ำให้กับพื้นที่และแก้ปัญหาให้ราษฎรมีแหล่งน้ำไว้ใช้ ทั้งยังยกฐานะความเป็นอยู่ของราษฎรให้ดีขึ้น การเพาะปลูกก็จะได้ผลผลิตดี และราษฎรก็จะมีรายได้สูงขึ้นตามมา
อ่างเก็บน้ำห้วยคุณหมี จัดอยู่ในประเภทโครงการขนาดกลาง สำนักบริหารโครงการร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องดำเนินการสำรวจ ศึกษาข้อมูลเพื่อจัดทำรายงานการศึกษาวางโครงการ (Pre-Feasibility study) พบว่า มีความเหมาะสมในการพัฒนาเป็นโครงการประเภทอ่างเก็บน้ำ หัวงานตั้งอยู่หมู่ 1 บ้านผาสุก ตำบลผาสุก อำเภอวังสามหมอ จังหวัดอุดรธานี
ขนาดอ่างเก็บน้ำที่เหมาะสมมีความจุ 2.06 ล้าน ลบ.ม. โดยก่อสร้างทำนบดินปิดกั้นห้วยคุกหมีบริเวณสำนักสงฆ์ถ้ำกระทุน และก่อสร้างอาคารท่อส่งน้ำลงลำน้ำเดิม พร้อมทั้งติดตั้งเครื่องมือวัดพฤติกรรมเขื่อน เมื่อดำเนินแล้วเสร็จคาดว่าจะมีน้ำไหลลงอ่างประมาณ 2.58 ล้าน ลบ.ม./ปี สามารถเก็บกักน้ำเพื่อการอุปโภคและบริโภค และช่วยเหลือพื้นที่เพาะปลูกในฤดูฝน รวมเวลาก่อสร้างประมาณ 3 ปี คาดว่าจะสร้างรายได้ให้กับประชาชนเพิ่มขึ้น
สำหรับการจัดทำรายงานการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อมโครงการนั้น เริ่มตั้งแต่วันที่ 8 ตุลาคม พ.ศ. 2562 และครบกำหนดสัญญาในวันที่ 1 กันยายน พ.ศ. 2563 มีระยะเวลาปฏิบัติงาน 330 วัน สรุปลักษณะโครงการนั้นจะตั้งอยู่ที่ บ้านผาสุก หมู่ 1 ตำบลผาสุก อำเภอวังสามหมอ จังหวัดอุดรธานี ใกล้กับสำนักงานโครงการพัฒนาพื้นที่ภูผาหัก ตามพระราชเสวนีย์ สมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชินีนาถ สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 10 จังหวัดอุดรธานี สามารถส่งน้ำให้กับพื้นที่ชลประทาน 2,174 ไร่ มีปริมาณน้ำไหลตลอดปี สามารถทำการประมงท้องถิ่นได้ นอกจากนี้ ยังจะทำให้ประชาชนในพื้นที่ หมู่ 1 บ้านผาสุก และหมู่ 13 บ้านสุมณฑา กว่า 800 ครัวเรือน มีน้ำเพื่อการอุปโภค ตลอดจนสามารถผลักดันเป็นแหล่งท่องเที่ยวแห่งใหม่ของจังหวัดอุดรธานีได้อีกทาง
ทั้งนี้ การมีส่วนร่วมของประชาชนได้เริ่มต้นตั้งแต่วันอังคารที่ 29 ตุลาคม 2562 ที่ผู้รับผิดชอบได้เข้าพบนายกเทศมนตรีเทศบาลตำบลผาสุก อำเภอวังสามหมอ จังหวัดอุดรธานี รวมถึงผู้นำชุมชน และประชาชนที่ทำกินในอ่างเก็บน้ำ ก่อนเข้าพบผู้ว่าราชการจังหวัด และนายอำเภอ เพื่อแนะนำคณะทำงาน และภาพรวมการศึกษาโครงการ มีการดำเนินการรับฟังความคิดเห็นของประชาชนไปแล้วครั้งที่ 1 เมื่อวันพฤหัสบดีที่ 7 พฤศจิกายน 2562 ที่หอประชุมที่ว่าการอำเภอวังสามหมอ อำเภอวังสามหมอ จังหวัดอุดรธานี มีผู้เข้าร่วมประชุมจำนวน 181 คน พร้อมทั้งจัดประชุมกลุ่มย่อยตามลำดับ และการรับฟังความคิดเห็นของประชาชนครั้งที่ 2 (การปัจฉิมนิเทศโครงการ)