ผู้ประกอบการอาหารเครื่องดื่ม ท่องเที่ยว ค้าปลีก ประสานเสียงเสนอรัฐปรับเวลาขายแอลกอฮอล์ – แก้ไขกฎหมายควบคุมโฆษณาสุดโต่ง – ยกเลิกสินบนรางวัลให้เจ้าหน้าที่ เพื่อสร้างสมดุลนโยบายกำกับดูแลเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ไทย
เมื่อวัน 13 พ.ค 67 สมาคมการค้ายูโรเปียนเพื่อธุรกิจและการพาณิชย์ (EABC) ร่วมกับ สมาคมธุรกิจเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ไทย และสำนักข่าวเดอะเบทเทอร์ (The Better News) จัดงานเสวนา “ล้อมวงสุราสมดุล” ร่วมหาทางออกและจุดสมดุลของนโยบายแอลกอฮอล์ในประเทศไทย เพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูล ความรู้ ความคิดเห็น และข้อเสนอแนะ เพื่อหาทางออกและจัดทำข้อเสนอด้านนโยบายการกำกับดูแลเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่สร้างสมดุลทั้งด้านเศรษฐกิจและสุขภาวะ ณ โรงแรมคอนราด กรุงเทพฯ โดยมีผู้แทนจากทั้งภาคเอกชนและภาครัฐเข้าร่วม
ดร.จรัญญา นพนุกูลวิเศษ ผู้อำนวยการฝ่ายปฏิบัติการ สมาคมการค้ายูโรเปียนเพื่อธุรกิจและการพาณิชย์ (EABC) กล่าวว่า อุตสาหกรรมการท่องเที่ยวและบริการ รวมถึงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เป็นหนึ่งในอุตสาหกรรมที่ไม่อาจมองข้าม เนื่องจากมีส่วนสำคัญในการเสริมสร้างความแข็งแกร่งในภาคอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่ม การบริการ และการท่องเที่ยว ซึ่งเป็นหนึ่งในปัจจัยขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทยที่สำคัญในปัจจุบัน ทั้งนี้ จากนโยบายการขยายเวลาการเปิดสถานบริการใน 5 พื้นที่เพื่อกระตุ้นการท่องเที่ยวในช่วงปลายปีที่แล้ว และจากผลการศึกษาวิจัย เรื่อง “การทบทวนนโยบายและมาตรการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ต่อการส่งเสริมสมดุลด้านการพัฒนาสังคมและเศรษฐกิจของประเทศไทยอย่างยั่งยืน” ของสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (ทีดีอาร์ไอ) โดยความร่วมมือกับสภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย ซึ่งเผยแพร่ต่อสาธารณะเมื่อวันที่ 9 เมษายน 2567 ที่ผ่านมานั้น จุดประเด็นให้สังคมเห็นถึงปัญหา ความท้าทาย และโอกาสที่ทุกภาคส่วนในสังคมไทยจะต้องพูดคุยกันในเรื่องนโยบายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และเป็นที่มาของเวทีในวันนี้
“ทุกภาคส่วนในสังคมไทย ไม่ว่าจะเป็นภาครัฐ ภาคธุรกิจ ภาคประชาสังคม สื่อมวลชน และภาคประชาชน จะต้องร่วมมือกันพูดคุย หาแนวทาง และจัดทำข้อเสนอเพื่อสร้างนโยบายกำกับดูแลเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่ก่อให้เกิดความสมดุลและยั่งยืน ไม่ว่าจะเป็นด้านเศรษฐกิจ การท่องเที่ยว สังคม และสาธารณสุข ซึ่งจะต้องดำเนินการอย่างทันท่วงที เพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศไทยภายใต้สภาวะการแข่งขันกันทั้งในประเทศและระหว่างประเทศ และการเปลี่ยนแปลงด้านภูมิรัฐศาสตร์ที่เป็นไปอย่างรวดเร็ว” ดร.จรัญญา กล่าว
นางสาวเขมิกา รัตนกุล นายกสมาคมธุรกิจเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ไทย กล่าวว่า อุตสาหกรรมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์สร้างรายได้จากการขายให้กับเศรษฐกิจเกือบ 6 แสนล้านบาท และภาครัฐมีรายได้จากภาษีสรรพสามิตเครื่องดื่มแอลกอฮอล์กว่า 1.5 แสนล้านบาทต่อปี ปัจจุบันรัฐบาลพยายามผลักดันประเทศไทยให้เป็นศูนย์กลาง การท่องเที่ยวที่มีความหลากหลายครอบคลุมในทุกมิติทั้งภาคกลางวันและภาคกลางคืน และส่งเสริมศักยภาพผู้ผลิตเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในระดับชุมชนและรายเล็กให้มีความเข้มแข็ง มีคุณภาพผลิตภัณฑ์เทียบเท่ากับต่างประเทศ โดยที่ผ่านมา รูปธรรมที่เกิดขึ้นแล้วก็คือ การขยายเวลาการเปิดสถานบริการใน 5 พื้นที่ และมติคณะรัฐมนตรีที่เห็นชอบให้มี
การปรับปรุงโครงสร้างภาษีสรรพสามิตเครื่องดื่มสินค้าสุราบางประเภท ปรับลดอัตราภาษีสรรพสามิตเป็นการชั่วคราวสำหรับกิจการบันเทิงหรือหย่อนใจ และยกเว้นอากรขาเข้าสินค้าไวน์ อย่างไรก็ดี นโยบายและมาตรการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ซึ่งล้าสมัยไม่สอดคล้องกับนโยบายรัฐบาลในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจการท่องเที่ยวและบริการ การส่งเสริมการผลิตในระดับชุมชนซึ่งใช้วัตถุดิบการเกษตรในท้องถิ่นเป็นปัจจัยการผลิตสำคัญ รวมถึงพฤติกรรมของผู้บริโภคซึ่งรวมถึงนักท่องเที่ยวต่างชาติที่เปลี่ยนแปลงไป จึงจำเป็นที่กฎหมายและมาตรการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์จะต้องได้รับการปรับปรุงโดยเร่งด่วน เพื่อให้อุตสาหกรรมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์สามารถเป็นเครื่องมือที่มีประสิทธิภาพในการนำเศรษฐกิจไทยไปข้างหน้าโดยที่ยังคงรักษาสมดุลทางสังคมและสาธารณสุขไว้ได้ ทั้งนี้ เราตระหนักว่าในอีกด้านหนึ่งนั้นการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์อย่างเป็นอันตราย หรือ Harmful Use of Alcohol ได้สร้างต้นทุนทางสังคมกว่า 1.7 แสนล้านบาท
“สามประเด็นสำคัญที่จะต้องเร่งปลดล็อก ได้แก่ หนึ่ง มาตรการควบคุมเวลาขาย ซึ่งรัฐบาลควรเร่งแก้ไขกฎหมายอนุบัญญัติให้สามารถขายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ระหว่างเวลา 14.00-17.00 น. ได้ รวมถึงพิจารณาปรับปรุงมาตรการกำหนดเวลาห้ามขายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์หลัง 24.00 น. ซึ่งในปัจจุบันเป็นการห้ามแบบเหมารวมทุกพื้นที่ทั่วประเทศ เป็นการพิจารณาอนุญาตให้ร้านค้า ร้านอาหาร สถานบันเทิง ผับ บาร์ คาราโอเกะ สามารถขายและให้บริการเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ได้หลัง 24.00 น. เช่น จนถึง 02.00 น. เป็นต้น เป็นรายพื้นที่ สอดคล้องกับบริบททางด้านเศรษฐกิจและการท่องเที่ยว
ทั้งนี้ โดยกระจายอำนาจให้หน่วยงานท้องถิ่นเป็นผู้พิจารณาอนุญาต และโดยรับฟังความคิดเห็นจากผู้ประกอบการและชุมชนในพื้นที่นั้น ๆ เพื่อประกอบการพิจารณา ประเด็นที่สอง คือ มาตรการควบคุมการโฆษณาเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่สุดโต่ง จะต้องได้รับการปรับปรุงให้มีความชัดเจน ให้ผู้ประกอบการสามารถปฏิบัติตามได้ ต้องลดการใช้ดุลยพินิจของพนักงานเจ้าหน้าที่ และมุ่งคุ้มครองเด็กและเยาวชนเป็นสำคัญ เพื่อไม่ให้เกิดผลกระทบกับผู้บริโภคหรือนักท่องเที่ยวหรือผู้ประกอบการทั่วไป
ทั้งนี้ การโฆษณา ณ จุดขายซึ่งผู้บริโภคตั้งใจมาซื้อสินค้าหรือบริโภคอยู่แล้วจะต้องกระทำได้ อีกทั้ง การแสดงข้อมูลผลิตภัณฑ์ที่เป็นจริงก็จะต้องกระทำได้เช่นกัน เพราะเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานของประชาชนที่จะต้องได้รับข้อมูลที่ถูกต้องและพอเพียงต่อการตัดสินใจซื้อสินค้า หรือ Informed Decision โดยข้อเท็จจริงแล้วการห้ามการโฆษณาหรือสื่อสารข้อมูลผลิตภัณฑ์ เป็นเสมือนเครื่องมือในการขัดขวางการเข้าสู่ตลาดของผู้ประกอบการรายใหม่โดยเฉพาะรายย่อย และเป็นการเอื้อให้เกิดการผูกขาดโดยผู้เล่นรายใหญ่หรือผู้เล่นเพียงไม่กี่รายที่มีอยู่เดิมอีกด้วย ประเด็นที่สาม คือ สินบนรางวัล
